De Caminho Português bestaat al sinds in de 10e eeuw pelgrims vanuit Portugal naar Santiago de Compostela wandelden. Oorspronkelijk vanuit de grensstreek Portugal-Spanje, omdat volgens de legende Jacobus in de grensstad Tui gepreekt heeft. Veel pelgrims vanuit zuidelijker Portugal gebruikten de Via Romana XIX, die keizer Augustus in de 1e eeuw liet aanleggen. Van deze Via Romana zie je onderweg nog veel herkenningstekens, zoals milladoiros (mijlenstenen), en oude bruggen.
Er zijn pelgrims die deze camino lopen vanaf Lissabon, ruim 900 km, maar het schijnt dat dit nog geen aaneengesloten pelgrimsroute is. Sommige stukken zijn niet of slecht gemarkeerd, en pelgrimsherbergen ontbreken. Vanuit Porto bedraagt de afstand naar Santiago ruim 246 km (via de variant langs de kust) en zijn de voorzieningen prima.
Volgens de statistieken van het pelgrimsbureau in Santiago is de Caminho Português na de Camino Francés de meest gekozen camino. Zo meldden zich in 2013 ruim 34.000 pelgrims bij het pelgrimsbureau die deze route gelopen hadden, de meesten trouwens de laatste 115 km vanaf Tui.
Onderaan dit verslag staat een overzicht van de etappes die ik in 2014 gelopen heb vanuit Porto naar Santiago de Compostela. Door op een etappe te klikken kom je direct bij het reisverslag van die etappe. Daarbij heb ik gekozen voor de kustvariant van Porto via Lavra naar Rates.
Variant via de kustweg
Die is weliswaar 9 km langer dan de rechtstreekse weg naar Rates, maar mijdt enkele gevaarlijke stukken langs drukke wegen en is bovendien mooier. Donderdag 11 september 2014 spreek ik op een wandeling in de Ooijpolder een vrouw, die het Pieterpad wandelt. Zij heeft in mei 2014 ook de Caminho Português gelopen, de rechtstreekse route van Porto naar Rates. Geregeld helemaal in de kant van de weg drukken om aan het langsrazende verkeer te ontkomen, spijt dat ze de kustroute niet heeft gedaan. Waarvan akte. Daarnaast kennen enkele dagetappes nog korte varianten. Voor mijn tocht gebruik ik de Duitstalige Outdoor gids Caminho Português, editie 2014:
Gids Caminho Português
Van de Caminho Português heb ik met mijn camcorder veel shots gemaakt, deze heb ik verwerkt tot een vernieuwde film van bijna 40 minuten die in zijn geheel is geplaatst op YouTube. Hier is de link naar YouTube:
Hoi Harry,
Heb je deze route alleen gedaan? Ik zou dit echt willen doen, maar heb nog veel praktische vragen, hoe je dit aanpakt. Wat moet je voorbereiden/ vastleggen? Wat kan je sowieso op je laten afkomen en ter plaatse regelen?
De kaart voor de route, waar kan je deze aanschaffen, moet je de herbergen op voorhand boeken? of zijn er ruim slaapplaatsen genoeg? is de route goed aangegeven, of is een compas nodig?
Kan jij al een eerste tip geven waar ik me moet aan verwachten en hoe ik dit beste aanpak? Alvast bedankt . Mijn mailadres :
Hallo Patrick,
Veel vragen worden beantwoord na lezing van mijn reisverslag. Samengevat:je vliegt rechtstreeks van Schiphol naar Porto. Op het vliegveld daar koop je bij de automaat een papieren kaartje waarop je de rit met de stadstrein naar het centrum laat zetten, zoiets als bij ons de toeristen OV-kaart. Vraag het aan de Portugese reizigers daar, die spreken vaak Engels en zijn behulpzaam. Voor je route koop je de Outdoorgids (2015) bij het NGSJ, of de Rothergids (2016), bij Pied-a-Terre te Amsterdam of de Noorderzon te Arnhem. Beide zijn Duitstalig, als Duits een probleem is koop je beter de Engelstalige gids van John Brierly, ook bij het NGSJ. De routebeschrijvingen in deze gidsen zijn samen met de pijlen onderweg ruim voldoende om je weg te vinden, een kompas is overbodige ballast. Ik vertrok in de drukke augustusmaand en boekte daarom vooraf een hotelkamer(tje) in Porto, dat kun je doen via booking.com. Kies iets in of dichtbij het centrum, want dat moet je beslist gaan bekijken, bovendien loopt de camino langs de kathedraal en de rivier. Verder hoef je onderweg niets te reserveren, toen ik er eind augustus/begin september liep was er voldoende plek. Voor de rest moet je je geen zorgen maken, gewoon je rugzak inpakken en op pad gaan en genieten, onderweg zijn genoeg mogelijkheden om iets te drinken en te eten. Oh ja, als je voldoende tijd hebt loop dan vanaf Santiago door naar Finisterre; heb ik dit jaar gedaan en dat was fantastisch mooi. Bom caminho!
Goedenavond Harry, mijn vrouw en ik hebben in het voorjaar 2015 de franse route gelopen vanuit Parijs naar Bayonne en toen vanaf Jean Pied de Port naar Santiago. Een wereldervaring. Nu willen wij in april vanaf Porto naar Santiago en Finisterra gaan, Ik kan nergens achterhalen waar ik een pelgrimspas kan kopen, Weet jij dat en wij komen op paaszaterdagavond aan in Porto en willen zondag starten met lopen maar weten dus niet of we een pelgrimspas kunnen kopen of dat we deze misschien vooruit kunnen bestellen.
Hallo Tjerk,
Omdat ik lid ben van het Ned. Genootschap van Sint Jacob bestel ik daar altijd mijn credencial voorafgaand aan de reis. Volgens mij is het nog steeds een voorwaarde dat je lid moet zijn om een credencial te kunnen kopen. Die zou, desnoods tegen meerprijs, ook verkocht moeten worden aan pelgrims die geen lid zijn vind ik.
In de Duitstalige Outdoorgids over de Portugues staat weliswaar, dat je af en toe ook een credencial kunt kopen bij de kathedraal, maar zekerheidshalve adviseren ze er een van huis mee te nemen. Bovendien is de kathedraal ’s avonds om 19 uur gesloten en ’s morgens pas weer om 9 uur open.
Helaas heb ik niet meer info voor je, ik wens jullie een mooie camino toe met goed wandelweer.
Hartelijke groet,
Harry Rullmann
Nijmegen
goedemiddag!
De officiële pelgrimspas van de kathedraal in Santiago kan je ook bestellen bij : http://www.pelgrimsgidsen.nl.
Kosten:€5.= , incl. waterdicht hoesje.
Ook voor een Nederlandstalige gids voor de Camino Portugues Central. Hartelijke groet, hans v.d. Breul
Aanvulling Harry Rullmann:
Om andere pelgrims mogelijk van dienst te zijn heb ik deze reactie toegelaten, maar ik heb geen waardeoordeel over de Nederlandse gids omdat ik de inhoud niet ken.
Hai Harry,
Wij willen de route van Lissabon tot Santiago op de fiets afleggen deze zomer. Zijn de wegen begaanbaar voor de fiets denk je?
Groeten Marijke
Ik heb alleen het traject Porto – Santiago gewandeld, en kan me herinneren dat enkele stukken lastig klimmen zijn. Zo lastig dat je van de fiets zult moeten. Geen idee of er vlakbij verharde wegen zijn waarmee je die lastige stukken kunt omzeilen, een pelgrim die deze camino gefietst heeft kan natuurlijk meer vertellen. De Duitstalige Outdoorgids beschrijft trouwens welke gedeelten lastig zijn voor fietsers en stelt dan alternatieven voor. Buen camino
Hoi, ik heb in april de route van lissabon naar santiago gelopen en ben maar weinig stukken tegen gekomen die je niet kunt fietsen.
Gr
Dag Henry,
In mei 2015 hebben wij Porto-Santiago gelopen. Over twee weken willen we Lissabon-Porto gaan lopen. Heb je misschien tips? We horen dat de markering soms ontbreekt en dat er weinig herbergen/slaapplekken zijn.
Ineke
Dag Ineke,
ik heb geen flauw idee, want ik heb ook alleen het traject Porto – SdC gelopen. Op de site van Helmut Brouwer (zie weblogs NGSJ) staat er wel iets over, maar hij liep dat al jaren geleden.
Harry
Hoi Harry,
Ik ga hier eens rustig voor zitten om te lezen. Mijn 2e Camino wordt deze die jij gelopen hebt. Alvast dank voor het delen van jouw verslag. Jij nog nieuwe plannen voor een andere Camino?
Marcel
dag Harry
Heb jij een idee of het voor vrouwen in die regio vervelend is om alleen te lopen?
Hallo Maria,
ik kan me niet herinneren dat ik onderweg voor vrouwen netelige situaties heb meegemaakt, volgens mij zijn er in Nederland meer wandelpaden waar je, als je alleen loopt, meer op je hoede moet zijn. Het zal ook afhangen van de periode waarin je gaat, de Portugués is redelijk druk belopen. Veel plezier in ieder geval.