De Caminho Português bestaat al sinds in de 10^e eeuw pelgrims vanuit Portugal naar Santiago de Compostela wandelden. Oorspronkelijk vanuit de grensstreek Portugal-Spanje, omdat volgens de legende Jacobus in de grensstad Tui gepreekt heeft. Veel pelgrims vanuit zuidelijker Portugal gebruikten de Via Romana XIX, die keizer Augustus in de 1^e eeuw liet aanleggen. Van deze Via Romana zie je onderweg nog veel herkenningstekens, zoals milladoiros (mijlenstenen), en oude bruggen.

Er zijn pelgrims die deze camino lopen vanaf Lissabon, ruim 900 km, maar het schijnt dat dit nog geen aaneengesloten pelgrimsroute is. Sommige stukken zijn niet of slecht gemarkeerd, en pelgrimsherbergen ontbreken. Vanuit Porto bedraagt de afstand naar Santiago ruim 246 km (via de variant langs de kust) en zijn de voorzieningen prima.
Volgens de statistieken van het pelgrimsbureau in Santiago is de Caminho Português na de Camino Francés de meest gekozen camino. Zo meldden zich in 2013 ruim 34.000 pelgrims bij het pelgrimsbureau die deze route gelopen hadden, de meesten trouwens de laatste 115 km vanaf Tui.

Onderaan dit verslag staat een overzicht van de etappes die ik in 2014 gelopen heb vanuit Porto naar Santiago de Compostela. Door op een etappe te klikken kom je direct bij het reisverslag van die etappe. Daarbij heb ik gekozen voor de kustvariant van Porto via Lavra naar Rates.

Variant via de kustweg

Die is weliswaar 9 km langer dan de rechtstreekse weg naar Rates, maar mijdt enkele gevaarlijke stukken langs drukke wegen en is bovendien mooier. Donderdag 11 september 2014 spreek ik op een wandeling in de Ooijpolder een vrouw, die het Pieterpad wandelt. Zij heeft in mei 2014 ook de Caminho Português gelopen, de rechtstreekse route van Porto naar Rates. Geregeld helemaal in de kant van de weg drukken om aan het langsrazende verkeer te ontkomen, spijt dat ze de kustroute niet heeft gedaan. Waarvan akte. Daarnaast kennen enkele dagetappes nog korte varianten. Voor mijn tocht gebruik ik de Duitstalige Outdoor gids Caminho Português, editie 2014:

Gids Caminho Português

Van de Caminho Português heb ik met mijn camcorder veel shots gemaakt, deze heb ik verwerkt tot een vernieuwde film van bijna 40 minuten die in zijn geheel is geplaatst op YouTube. Hier is de link naar YouTube:

Naar volgende verslag

Gezien diverse aanstaande verplichtingen vanaf 1e helft september zat een lange camino er niet meer in. Bovendien was er mijn hang naar thuis; vanaf half april veel weggeweest met de caravan naar Twente, Dordogne, Vézelay, daarna na een paar dagen thuis een week Voie de Vézelay wandelen en 2 weken hospitaleren in Roncesvalles, 5 juli weer thuis, na een week thuis de 4daagse van Nijmegen gelopen, en de week daarna weer een paar dagen met Janny in Blokzijl. Het kan niet op, maar ja, dat is ook pensioen. Toch, de camino blijft kriebelen, dus na wat gepuzzel en geblader in de agenda op zondag 10 augustus snel besloten en geregeld, ik ga de Portugese camino doen, enthousiast geworden door de gelezen verhalen erover!

Vrijdag 22 augustus vlieg ik van Schiphol naar Porto, en ga vandaar ongeveer 250 km wandelen naar Santiago de Compostela. Op zaterdag 6 september vlieg ik van Santiago weer terug naar Schiphol. Beide zijn rechtstreekse vluchten, heen met Transavia, terug met Vueling. Ik heb 14 dagen de tijd, ruim voldoende dus. Mogelijk een dag extra om Porto uitgebreid te bekijken, en ook onderweg zijn er diverse mooie steden om wat meer tijd door te brengen. Aan de andere kant, als het wandelen vlot gaat en ik vroegtijdig in Santiago aankom is er nog de mogelijkheid 3 dagen door te wandelen naar Finisterre. Ik zie wel hoe het zich ontwikkelt. Mijn camcorder gaat weer mee, ik ga daarmee ook wat foto’s maken om t.z.t. tussen de verslagen te zetten. Van tussentijdse verslaglegging zal niet veel terechtkomen denk ik, dat komt wel als ik eenmaal weer thuis ben.

Adeus, boa tarde, en um bom caminho zal ik straks regelmatig horen.

NAAR VOLGENDE VERSLAG ———— TERUG NAAR ETAPPESCHEMA

De intercity van 8.27 uur vanaf Nijmegen CS levert mij rechtstreeks af op Amsterdam-Schiphol, om 9.59 uur. Geen vertragingen, geen oponthoud, volop tijd over dus. Ik besluit direct mijn rugzak in de flightbag te verpakken en deze in te checken. Zelf nog even door het poortje, geen gepiep dit keer, en kort daarna zit ik in de buurt van gate C14 aan de koffie bij Café Comema. Anderhalf uur lezen tot de boarding begint.

Keurig op tijd om half 4 Nederlandse tijd/half 3 Portugese tijd landen we in Porto. Ik spreek even met een andere Nederlandse pelgrim die in de buurt van het vliegveld een overnachting heeft, misschien zien we elkaar nog op de caminho. Volgens mijn gids moet je met de bus naar het centrum van Porto kunnen, maar eenmaal buiten bij de bushaltes word ik daar geen wijs uit. Dan maar met de metrotram. Die is redelijk snel gevonden, een kaartje uit de ticketautomaat is lastiger. Gezien het aantal wachtenden is vragen snelle dan zelf uitzoeken, dus een Portugees stel helpt mij met het kopen van een ticket naar Porto Trindade, zone 4, € 1,90. Omdat ik geen OV-chipkaart heb (de Portugese equivalent daarvan dan), toetsen zij eerst in dat ik voor € 0,45 een soort magneetkaart krijg, die trouwens voor meer reizen gebruikt kan worden. Voor vertrek nog even valideren à la onze NS-incheckpaaltjes, en we kunnen. Op het perron twijfel ik welk spoor, en vraag 2 Portugese dames ernaar. In de metro hangt een duidelijk overzichtskaart met alle tussenstations, en op een display wordt het eerstvolgende station aangegeven. Erg eenvoudig dus.

In Porto ligt station Trindade erg gunstig, het is slechts 10 minuten lopen naar mijn geboekte pension Residencial Portuguesa aan de Travessa Coronel Pachego 11. Hier heb ik een kamertje op de 3^e verdieping met klein badkamertje, basaal, maar slechts € 20. En free wifi.

De rugzak weggezet en dan voor een paar uur het centrum verkennen. Net als in Andalusië zie je ook in Porto veel gebouwen met mooi tegelwerk (azulejos) op de gevels of in hallen. En omdat het gebouwd is op heuvels die vanaf de Rio Douro omhoog lopen zijn er veel hellende straten en steegjes.

Veel hellende straatjes in Porto centrum

Ik kom o.a. bij de Igreja das Carmelitas, in dezelfde straat zit in een smal pand de prachtige boekhandel Livraria Lello, waar helaas binnen geen opnamen gemaakt mogen worden. Veel tegelwerk, glas in lood en een fraaie houten trappartij.

Boekhandel Lello

Verder het Museu Hist. Natural en de Torre des Clérigos. Ik daal langzaam af richting de rivier en kom op een uitzichtpunt (miradouro) met zicht op de Ponte de D. Luis I,

Ponte de D. Luis I

Zicht vanaf Ponte de D. Luis I

de Igreja San Francisco en op de Sé Catedral.

Zicht op Catedral Porto

Bij de kathedraal

Eenmaal beneden slenter ik over de oeverpromenade Rua Cais da Ribeira langs de Douro met zijn vele terrasjes en restaurants, weer omhoog naar de kathedraal en verder naar de Muralha Fernandina. Vanaf hier kun je goed op de Ponte de D. Luis I komen; voetgangers en tram gaan bovenlangs, autoverkeer rijdt eronder.
Na de brug daal ik de Escada das Verdades af,

De Escada das Verdades

en meer trappen naar de rivier

de trappen der waarheid terug naar de kade. Langs de Mercado Ferreira Borges omhoog over de Rua Mouzinho Silveiza tot ik bij het zeer mooie station São Bento kom. Prachtig wat een tegelwerk binnen in de hal! Geen foto’s maar alleen op film.

Langs de Igreja Congregados kom ik op de Praça da Liberdade,

Praça da Liberdade

waar ik bij een steakhouse eerst een lekker biertje drink, en dan een peperbiefstuk met frites en sla eet, heerlijk. Een coupe ijs met 3 zelfgekozen bolletjes ijs en nog een glaasje rode wijn terwijl ik mijn dagboek bijwerk, het is hier goed zitten. Ik mag in totaal € 18,80 afrekenen voor een biefstuk, een coupe ijs, 1 grote bier en 2 glazen rode wijn. Toch een bescheiden prijs voor Porto.

Porto is een mooie stad, maar na een uur of vijf rondsjouwen hier ben ik overstelpt met de drukte, het lawaai van het verkeer, en verlang ik naar de natuur. Morgen dus geen extra dag Porto maar starten met de caminho, de kustvariant naar Lavra.

NAAR VOLGENDE VERSLAG —– TERUG NAAR ETAPPESCHEMA

Het was een onrustige nacht. Het pension ligt aan een smal straatje, dat ogenschijnlijk toch veel gebruikt wordt door terugkerend uitgaanspubliek. En dan niet zachtjes, overbodig veel decibellen, tot zeker 6 uur ’s-ochtends, ook met de ramen dicht heb je goede oorstoppers nodig. Dus al om half 8 de deur uit, op zoek naar een ontbijt. Dat vind ik bij een pasteleria aan de Rua Clérigos. Voor de deur staan enkele mannen met een glas bier, de eerste van vandaag of misschien wel de laatste van gisteren? Aan hun ogen te zien het laatste. Ik zit lekker aan mijn koffie met sandwich ham en kaas als achter in de pasteleria slaande ruzie uitbreekt tussen 2 mannen, een 3^e probeert het te sussen. Stoelen vliegen omver, het 4 man sterke personeel staat er schaapachtig bij en roept voorzichtig alleen wat. Waarschijnlijk een logisch vervolg op een hele nacht doorzakken. Ik eet rustig door, pas indien de stoelen me om de oren gaan vliegen wordt het tijd voor actie.

Na het ontbijt vervolg ik mijn weg naar beneden, kom langs een mooie waterbron

Waterbron in Porto

en een mooie betegelde bank.

Betegelde bank

Bij de kathedraal, nu heerlijk rustig in de vroege ochtend, tref ik een pelgrim, Jürgen uit Duitsland. We vervolgen ieder onze weg, hij wil nog iets gaan bekijken in Porto. Bij de Praça Largo do Terreiro kom ik bij de Rio Douro en volg vanaf hier de rivier westwaarts, steeds aan mijn linkerhand dus. Na een paar km kom ik onder de Ponte da Arrábida

Ponte da Arrábida

door en ontvouwt zich een mooi zicht op de steeds breder wordende monding van de Douro.

De monding van de Douro

Ruim 2 km verder ligt de vuurtoren Farol de São Miguel,

Farol de São Miguel

kort hierna draait de weg naar rechts en ga ik de boulevard langs de stranden aan de Atlantische Oceaan volgen tot aan Matosinhos.

Langs de Atlantische oceaan

Mooie boulevard tot aan Matosinhos

Rond 10 uur zoek ik een terras uit met uitzicht op de oceaan en drink een cola, heerlijk zonnig weer. Het is zaterdag, het is druk met joggers, slenteraars en strandgasten, niet echt een pelgrimsweg als je nog geen 100 meter kunt afleggen zonder iemand anders tegen te komen. Nog voor Matosinhos kom ik langs het Forte São Francisco Javier

Forte Sáo Francisco Xavier

en vervolg mijn weg langs het strand tot aan de toeristeninfo van Matosinhos. Hier vraag ik een stempel voor in mijn credencial, en de juiste weg door de stad naar de Ponte Móvel om de Rio Leça over te steken. De routebeschrijving in de gids is nodig, gele pijlen ontbreken. Bij een bakkerij neem ik koffie en 2 broodjes ham/kaas, en 1 ½ liter water om mijn camelbag te vullen; het kraanwater uit het pension eruit en dit flessenwater erin.

Een km na de brug bereik ik het pad langs de kust weer, iets verder passeer ik het door architect Alvarao Siza Vieira ontworpen rotsbad,

Zwembad in de rotskust, ontworpen door Álvarao Siza Vieira

en weer 1,3 km verder de Eremita de la Boa Nova.

Eremita de la Boa Nova

De route langs de kust is niet alleen verharde boulevard, maar loopt ook veel over houten vlonders. Prachtig aangelegd, ze hebben er wat werk van gemaakt hier. Ten noorden van Matosinhos links de oceaan met veel strand en badgasten, en rechts van de weg een kolossaal industrieterrein à la Pernis.

Portugese Pernis, met strand voor de deur

De laatste 12 km loop ik zonder pauze door tot Lavra, dan is het nog 600 meter extra tot de camping van Lavra, waar ik kort voor 14 uur aankom. Na inschrijving en een stempel in mijn credencial krijg ik een 5-persoons tent toegewezen, de rits van de voordeur zit met een klein slotje op slot.

Eigen tent op camping Lavra

Als ik morgenochtend de sleutel en een toegangspasje weer inlever bij de portier zal ik mijn credencial terugkrijgen. In de tent 2 slaapcabines; één met een eenpersoonsbed en een stapelbed, en één met een tweepersoonsbed, en in de “voortent” een keukentje, koelkast, tafel en stoel. Plus een paar plastic stoelen om buiten te zitten. Het sanitairgebouw ligt er pal naast, dus das makkelijk vannacht. Er kunnen nog pelgrims bijkomen zei men me op de receptie, dus ik neem voorlopig het eenpersoonsbed.

Eerst ga ik een biertje drinken op het terras van het campingrestaurant naast het campingzwembad, daarna ga ik me scheren, douchen, kleren wassen en wat inkopen bij de minimarket. Het is best goed zwemweer, maar ik heb meer zin om uit te rusten in een stoel bij de tent met een gekocht colaatje. Dan een uurtje op bed, lekker bijslapen. Als ik later terug ga naar de minimarket om iets voor het ontbijt te kopen tref ik Jürgen (uit Calw, Schwarzwald) weer, hij heeft een eigen tent gekregen. Bij het verlaten van de super ontmoeten we nog een Duitser, Michael uit Dortmund. Lichtelijk gestrest, hij loopt al een tijdje over de camping maar kan de tent niet vinden, ook hij heeft een eigen tent toegewezen gekregen. We wachten tot hij inkopen heeft gedaan en nemen hem dan mee naar de tenten. De tent naast onze tenten is bezet door nog eens 3 Duitsers. Jürgen, Michael en ik gaan eerst een blik bier drinken en kletsen over onze camino, voor hen zijn het de eerste caminokilometers van hun leven.

Om 19 uur gaan we naar het campingrestaurant en eten een soort runderlap met gebakken aardappeltjes en wat groenten. Als we om half negen terugkomen bij onze tenten zijn er geen nieuwe pelgrims bijgekomen, ik besluit daarom het tweepersoonsbed te nemen. Nog even buiten mijn dagboek schrijven tot het te donker wordt, dan is het echt bedtijd, de anderen liggen er al in. Met de extra gelopen meters vanaf het pension in Porto en hier naar de camping zijn het toch dik 24 km geworden. Deze eerste dag was mooi vooral door het uitzicht op de zee met zonnig weer, maar gaf me meer het gevoel als boulevardvakantieganger onderweg te zijn dan als pelgrim, gelukkig herinnerde het gewicht van mijn rugzak me daaraan.

NAAR VOLGENDE VERSLAG —- TERUG NAAR ETAPPESCHEMA

Goed geslapen vannacht in mijn tweepersoonsbedje. Nog wel een tweede deken over mijn lakenzak, het werd koud. Gelukkig bleek het beddengoed gevrijwaard van bedwantsen, dat blijft altijd een gok. Van de anderen hoor ik niets, en om half 8 loop ik naar de uitgang, van de portier krijg ik mijn credencial terug.
Het is grijs weer, nevelig maar droog. Eerst loop ik terug naar de hoofdstraat van Lavra, dan volg ik de gele pijlen, de gids heb ik voorlopig niet nodig. Al snel loop ik weer over de bekende houten vlonderpaden, die naar een houten brug leiden.

Over houten vlonderpaden

over een houten brug

Het pad eindigt op het strand, na een stuk door het mulle zand sla ik rechtsaf tussen de rotsen door omhoog naar uitzichtpunt São Paio, maar ja, met deze nevel?

Uitzichtpunt São Paio

Kort na het uitzichtpunt verwijdert het pad zich van de kust, eerst door een stukje natuurgebied met struiken, heide, boompjes, Hollands zeg maar. Later meer door stedelijke bebouwing, daarmee is de aantrekkelijkheid van de route meteen een stuk minder, om niet te zeggen teleurstellend. Na 8,4 km neem ik pauze bij een koffiebar in Mindelo, tijd voor koffie en een broodje. Ik heb nog geen andere pelgrims gezien.

In Vila do Conde loop ik even van de route af, rechtdoor het centrum in, omdat volgens de gids de toeristeninfo ook op zondag open is. Niet dus, geen stempel hier, onverrichterzake terug naar de rivier en deze volgend onderlangs het klooster Santa Clara. Bij Toguinha kies ik voor de oudere variant, omdat die langs minder gevaarlijke weggedeelten gaat. Deze 8 km lange variant is minder goed bepijld, op de laatste 2,5 km na, maar aan de hand van de gids moet het te doen zijn. Zo bereik ik kort voor 12 uur Rio Mau, waar ik een 2^e pauze neem. In de bar binnen wordt gerookt, dus snel een cola, broodje en Lion gekocht en naar het terras. Ik heb er nu 17,5 km opzitten.

De laatste 4 km gaan gelukkig weer door de natuur, een mooi bos, waar ik met nog 2,5 km te gaan op de oorspronkelijke route kom. Vanaf hier is die erg goed met gele pijlen aangegeven. Ik loop Rates binnen en kom bij de Igreja de São Pedro met daarachter een mooi pleintje.

Igreja de São Pedro in Rates

De Praça dos Forais in Rates …

Links van de kerk loopt de route verder en komt uit op de Praça dos Forais met nog een klein kerkje.

… met kerkje en toren

Nog 600 meter en ik ben bij de gemeentelijke herberg, het is inmiddels 14.00 uur.

Ingang van de herberg in Rates

Een deur door naar een binnenhof, sanitaire ruimten beneden, 3 slaapkamers boven met elk ongeveer 12 bedden.

Mijn bed, rechts achterin

Ook boven een mooie zitkamer, een keuken en een extra toilet en wastafel. Op de binnenplaats voldoende waslijnen. Boven in de gang verscheidene Jacobusversierselen, ook een wandkaart met de diverse camino’s erop.

In herberg, wandkaart met camino’s

Op slaapkamer 1 en 2 zijn al veel bedden bezet, waarschijnlijk pelgrims die de directe route van Porto naar Rates gelopen hebben. Op slaapkamer 3 kies ik een onderbed uit, de hospitalera schijnt vanavond te komen. Na het douchen en kleren wassen ga ik rusten op bed, totdat er 3 Duitsers binnen komen. Het zijn de 3 die als eersten een tent hadden in Lavra, en die ik op hun verzoek op de foto zette. Even gedaan met de rust, na 10 minuten ga ik in dit langgerekte dorp op zoek naar een bar en een biertje. Ongeveer 600 meter verderop zit een café/bar/bakkerij, met de TV luid aan. Geen terras hier, dus biertje binnen en dagboek schrijven met TV-commentaar. Daarna maak ik mijn rondje dorp af, en ontdek dicht bij de Praça dos Forais nog een restaurant met bar, de Macedo Bar, al aangekondigd in de herberg. Hier kunnen we vanavond goed gaan eten.

Met de Duitse vrienden, 2 onbekende vrouwen en de eigenaar van de Macedo

Terug in de herberg weer even op bed, er komen steeds meer pelgrims, alle 3 kamers boven lopen vol, dan gaat ook de 4^e kamer beneden open. Om 18 uur komt de hospitalera, we krijgen een mooie stempel, de herberg is trouwens donativo. Kort daarna komt Jürgen binnen, behoorlijk uitgewoond. Hij werd vanmorgen pas om 10 uur wakker, is bovendien in Vila do Condes bij de brug verkeerd gelopen en heeft zeker 4 km extra gemaakt. Hij gaat snel douchen, dan gaan we samen met Michael eten in de Macedo bar. Ik neem een pizza, van de eigenaar krijgen we na ons maal nog een glas portwijn. Terug in de herberg gauw het bed klaar maken, sommigen liggen al op een oor, 21 uur.

NAAR VOLGENDE VERSLAG —- TERUG NAAR ETAPPESCHEMA

Om 6 uur is er al rumoer op de kamer, het blijken de Portugese wielrenners te zijn. Willen zeker z.s.m. naar Santiago. Om 6.45 uur ga ik er maar uit, slapen wordt toch niks meer. Als ontbijt eet ik de helft van een van de energierepen die ik meegenomen heb. Ik ben snel het dorp uit, en eenmaal tussen de velden is het genieten van een mooie zonsopkomst.

Mooie zonsopkomst buiten Rates

Langs de drukkere wegen staan geregeld waarschuwingsborden voor automobilisten om rekening te houden met pelgrims.

Automobilisten opgelet!

Niet dat ze zich daar wat van aantrekken; de meeste Portugezen rijden als idioten door de bebouwde kom, veel te hard, voet op het gas houden en het stuur gebruiken, de rem kennen ze blijkbaar niet, en met enige afstand passeren ook niet. Draai je niet met de rugzak naar de straat toe, want die rijden ze er finaal vanaf.
Na 7 km maak ik halt in Pedra Furada bij Antonios Bar. Een grote koffie en bocadillo met kaas en tomaat als (uitgesteld) ontbijt. In Pereira ligt 150 meter van de route af een bijzonder kerkje, dat aan de buitenkant helemaal met blauwe tegels uitgedost is.

Blauw betegeld kerkje

Helaas zijn de meeste kerken gesloten. Ook het kerkje in Carvalhal kan niet bezichtigd worden.

Kerkje Carvalhal

Tegen 12 uur kom ik in Barcelinhos en maak een filmshot van de Capela de Nossa Senhora da Ponte uit 1328, net voor de brug. In het waterbekken hierin wasten zich vroeger pelgrims de voeten voordat ze de stad betraden. Direct over de middeleeuwse brug ligt Barcelos, rechts boven de brug liggen de ruïnes van het Paço dos Condes.

Paço dos Condes

Ruïne Paço dos Condes

Vanaf hier heb je een mooie blik op de brug met Barcelinhos aan de overkant.

Barcelos hier, Barcelinhos daar

Na de ruïne loop ik voor het gele stadhuis langs,

Bovengevel gele stadhuis in Barcelos

en vervolg de route door Rua Dom António Barroso, een lange winkelstraat.

Rua Dom António Barroso

Hier neem ik een pauze op een terras met een cola en een broodje. De winkelstraat komt uit op de Praça Largo da Porta Nova, waar ik eerst bij de toeristeninfo een stempel ga halen, en daarna de ronde kerk Bom Jesus da Cruz bekijk.

Bom Jesus da Cruz

Wel open, maar binnen is filmen en fotograferen verboden. Nog geen 100 meter verder ligt links het pension Residencial Arantes met een opvallende blauw betegelde voorgevel.

pension Residencial Arantes

Nog ruim 9 km naar de herberg in Portela de Tamel, de route loopt nu door mooie natuur, maar het is benauwd en er moet flink geklommen worden, zweten dus. In het bos een ludieke rustplaats, toch maar gelaten voor wat die is.

Ludieke rustplaats in het bos

Om half 3 bij de herberg, een modern gebouw, maar heerlijk rustig gelegen.

Herberg in Portela de Tamel

Heerlijk rustig voor de herberg

Slaapkamerraam herberg

Afgezien van de pal ernaast gelegen kerk, die elk kwartier van zich laat horen en elk heel uur een waar concert geeft. Van dat concert heb ik een filmshot gemaakt, gelukkig stopt dit festijn om 21 uur en begint ’s-morgens pas om 7 uur weer.
De herberg heeft een grote koelkast waaruit we o.a. flesjes bier kunnen kopen, lekker buiten op plastic stoelen in het gras. Daarna douchen, kleren wassen en weer op het terras. Dan komt Jürgen aanlopen, volledig bezweet, zou eerst in Barcelos blijven maar is toch doorgelopen. Ik koop eerst maar een biertje voor hem.

Tegenover de herberg ligt een restaurant, maar dat is vandaag dicht. Normaal gesproken kun je dan maaltijden bestellen, aldus de hospitalero, die dan ’s-avonds ter nuttiging in de herberg worden afgegeven. Maar ook dat werkt vandaag niet. Andere mogelijkheid: 800 meter verder zit een soort snackbar, de hospitalero kan voor ons pizza, hamburger of sandwich bestellen. Pizza dan maar weer. Michael, Jürgen en ik bestellen pizza en kopen er in de herberg een fles wijn bij, wordt het toch nog gezellig eten in de eetzaal van de herberg.

Michael en Jürgen

Jürgen en ik

Het is onrustig op de slaapzaal, of in mijzelf, ik slaap al nachten onrustig en ben vaak wakker. Waarschijnlijk de bekende aanloopproblemen, mijn lichaam moet weer wennen aan deze activiteit elke dag. Ik besluit oordoppen in te doen, maar slaap er niet echt rustiger door.

NAAR VOLGENDE VERSLAG —- TERUG NAAR ETAPPESCHEMA

Om 6.45 uur eruit, de meesten zijn al druk bezig, het grote licht is aangegaan. Gisteravond heeft Michael bij de bakker die langs kwam 6 broodjes gekocht, en belegd met in de herberg gekochte boter en kaas. Vanmorgen lekker fris uit de koelkast, één voor nu met een bekertje automaatkoffie, één voor straks onderweg.
We beginnen met een dalend en stijgend parcours door de natuur en af en toe een dorpje, in een dal verderop horen we “onze” klok uit Portela de Tamel om 9 uur zijn bekende deun spelen. Na 5 km kom ik bij de middeleeuwse brug Ponte das Tábuas.

Bord Ponte das Tábuas

Ponte das Tábuas

Ponte das Tábuas

Een klein stukje verder mijn 1^e pauze bij een bar in Balugães, alleen een grote koffie dit keer. Voor de bar moest ik even naar links van de route af, vandaar dat ik hierbinnen geen andere pelgrims tref, maar alleen plaatselijke bevolking. Binnen, want het miezert, soms wat harder. Poncho al een keer aan gehad en weer uit, want het is niet koud, en met de poncho aan word je dan toch nat van het zweten. Zodra ik de bar uitstap blijkt het harder te regenen, dus toch maar de poncho aan, ook om mijn heuptas en de rugzak droog te houden. Na 12 km kom ik in Vitorino de Plães bij een mooi kerkje.

Kerkje Vitorino de Plães

Op de hoofdstraat aangekomen stop ik bij een bar om een cola te drinken en een broodje te eten. Na de pauze weer verder, ik passeer een mooi stenen bruggetje.

Onderweg

Afgezien van het trieste weer is de route vandaag best aangenaam, afwisselende natuur, rustige dorpjes met aanmerkelijk minder verkeer dan de afgelopen dagen.

Mooi onderweg

Mooi onderweg

Als ik de steile klim naar de hoogte van Portela eenmaal gehad heb zijn het nog 9 km naar Ponte de Lima.

Hoe lang nog?

Bij Facha kom ik langs een kleine kapel rechts, terwijl links een soort kruisbeeld staat van een pelgrim uit tegels gemaakt.

Blauwe pelgrim

Kort daarna hou ik in Campo Nova een 3^e pauze, cola en een snickers, en omdat het net harder gaat regenen als ik weer wil gaan, nog een cola. In een van de dorpjes voor Ponte de Lima zie ik dan een nis met een pelgrim achter tralies, niet maatgevend hier hoop ik.

Achter tralies

In het nevelige miezerweer arriveer ik rond half 3 in Ponte de Lima, de Ponte Velha over de Lima is indrukwekkend en de massa geparkeerde auto’s ervoor ook.

Binnenkomst Ponte de Lima

Jammer! Het is gelukkig een echte voetgangersbrug.

Oude voetgangersbrug

Op de brug een welkomstbeeld voor pelgrims.

Op de brug: pelgrims welkom

Aan de andere kant van de brug staat rechts de toren da Cadeia, waarin de toeristeninfo zetelt.

Toren da Cadeia

Op deze oever aangekomen loop je zo op de herberg af,

Herberg in Ponte de Lima

deze heeft liefst 60 bedden verdeeld over 3 kamers. Plastic over de matras, geen kussens en dekens. Net als de andere pelgrims willen we het liefst naar binnen, de natte zooi uitdoen, ons opfrissen etc.

Wachten in de regen

Helaas gaat de herberg pas om 16 uur open. Gevolg is dat een opeenhoping ontstaat van wachtende pelgrims, die straks vrijwel tegelijkertijd naar binnen gaan, een douche willen, hun kleren willen wassen. Continu filevorming dus. In de bar ernaast gaan we eerst maar een biertje drinken, tot we eindelijk naar binnen mogen.

Pure noodzaak, onze wachttijd doden

Er staan inmiddels meer dan 30 pelgrims te wachten, bij groepjes van 5 wordt er ingeschreven en doorgelaten. Ik kom terecht op de 2^e verdieping op een zaal met 18 eenpersoonsbedden, dat dan weer wel. Op de 1^e etage zijn de douches en buitenom, in een hok, kun je je was doen. Buiten drogen gaat niet lukken met dit weer, dus de hele slaapzaal hangt vol met dampende kledingstukken. Dat is nooit droog morgen.
Zoals gebruikelijk heb ik weer last gekregen van liezen die kapot schuren, dus eerst maar ingesmeerd met Saforel en dan een dutje doen. Tegen kwart voor 6 vraagt Michael of ik meega eten in het centrum, in een beetje miezerweer lopen we weer over de mooie brug met zicht op het oude deel van de stad.

Terug over de brug naar het centrum

Aan de overkant ligt het mooie plein, dat nu helaas alleen lege terrasjes laat zien.

Nat, lege terrasjes

We willen eten bij restaurant Gaio dat in de gids genoemd wordt, maar dat opent pas na 19 uur. Zo komen we terecht bij restaurant Mercado, op het overdekt terras.

Terras restaurant Mercado

We eten soep, bacalhau met aardappelen en groenten,

Pelgrimsmenu in Mercado

en pudding en koffie na. Met een kan rode wijn en brood erbij, voor € 7. Hoe bestaat het! Om 20 uur ben ik terug in de herberg, Michael ging onder zijn paraplu nog een rondje stad doen. Tanden poetsen, lenzen uit, schrale plekken smeren en om half 9 ga ik plat.

NAAR VOLGENDE VERSLAG —- TERUG NAAR ETAPPESCHEMA

Vanwege mijn lichamelijke ongemakken besluit ik vandaag niet verder te gaan dan Rubiães, mede omdat we vandaag klimmen naar het hoogste punt van deze camino, de Portela Grande op 435 meter, en morgen dan Tui met ruim 19 km goed te doen is. Om half 8 ben ik weg, gelukkig is het droog, alhoewel het zeer drukkend weer is. Door het klimmen is mijn polo binnen de kortste keren zeiknat. Het is een mooie route, veel klimwerk, erg steil soms, lastige paadjes met losse stenen. Ik moet regelmatig stoppen om weer op adem te komen. Met de Pyreneeën in gedachten die ik nog geen 3 maanden geleden goed doorkwam, verbaas ik me nu over mijn slechte conditie, en baal hier enigszins van. Welke reden is er dat mijn benen zo protesteren en ik ook vaak adem tekort kom? Afijn, we lopen nog dus ik probeer me te concentreren op de mooie dingen onderweg. Mooie wijnranken dienen zich aan.

Wijn in spé

Maar ook veel eucalyptusbossen waar we doorheen komen.

Veel eucalyptusbossen

Na ruim een uur kom ik bij een bar, eerst pauze nu, koffie en 2 broodjes kaas.

Pauze met versnapering

Verder over mooie afwisselende paden en kleine asfaltwegen

Onderweg

Onderweg

waarbij de route zeer goed is aangegeven.

Op de goede route

Dan volgt een lastig steil stuk naar het Cruz dos Franceses, waarbij ik eerst een ander kruis passeer.

Lastige klim over lossen stenen, let op je enkels!

Een van de vele kruisen op de camino

Aan de dennenbomen waar we langskomen hangen veel plastic zakken om hars op te vangen.

Harsvangst

Dan ben ik bijna boven en zie het Cruz dos Franceses ook wel Cruz dos Mortos genoemd.

Cruz dos Franceses

De troepen van Napoleon werden hier tussen 1808 en 1814 in een hinderlaag gelokt.

Om een uur of 12 trekt de lucht open en komt de zon er goed door, het blijft echter benauwd. Na 15 km drink ik daarom bij een 2^e pauze zowel een cola als een radler.

Schaduw en drinken

Iets na 13 uur kom ik bij de herberg, ziet er wel mooi uit, met een mooie ommuurde tuin. En rustig gelegen, niet de drukte van een stadscentrum. Een 100 meter verder zou een goed pension zijn met zeer betaalbare kamers (Pension Ninho Alojamente, € 15), maar omdat de herberg er wel aardig uitziet besluit ik daar te blijven. De herberg heeft 34 bedden verdeeld over 2 slaapkamers boven, waarvan in een slaapzaal 13 stapelbedden. Ik krijg daar een onderbed. Scheren, douchen, maar de kleren kunnen aan de hospitalera (die Frans spreekt!) worden afgegeven voor een draai in de wasmachine, voor € 2. Buiten hangen lijnen genoeg om te drogen, dat met deze zon en aardig wat wind wel gaat lukken. Ik ga in de tuin wat zitten schrijven totdat de was klaar is en opgehangen kan worden. Misschien zie ik Jürgen hier straks ook nog, Michael zag hem gisteren tijdens zijn avondrondje door Ponte de Lima waar hij een pension had genomen. Michael zelf zou vandaag verder lopen naar Valença. Terwijl ik zit te schrijven komt Jürgen aanzetten, die is voorlopig druk met zijn protocol afwerken. De was is klaar, eerst ophangen, het is inmiddels half 4.

Een nadeel van deze herberg is, dat er niets te drinken te krijgen is. Daarvoor moet je de grote weg naar beneden aflopen, ongeveer 500 meter verder zit een café met restaurant en terras. Ik besluit op het terras te gaan zitten, hoewel het een klereherrie is, pal ervoor zijn stratenmakers met de weg bezig, een grote sleuf moet weer worden gedicht en daarvoor worden 5 machines gebruikt. Die maken op zich al genoeg herrie, laat staan als ze samen worden gebruikt. Op het terras zie ik een mogelijke nieuwe bestemming voor mijn versleten wandelschoenen.

Multifunctioneel

Ruim na 17 uur komt Jürgen de helling af richting terras, een goede planning, want de werklui zijn net klaar en de herrie is gestopt. We drinken eerst nog een biertje op het terras,

Enige terras van Rubiães

dan gaan we binnen het pelgrimsmenu eten. Er is veel keus, ik neem een grillteller. Een andere Duitser, Dieter, had al meegedeeld dat ze hier grote porties serveren, nou, dat klopt. Soep vooraf hoort erbij, een dessert kost € 1,50 maar daaraan hebben we geen behoefte meer. Hier meteen een fles 1 ½ liter water gekocht voor de camelbag en dan weer terug omhoog naar de herberg. Nog even in de tuin zitten waar het gezellig druk is. Het is trouwens ook druk geworden in de herberg, want beneden zijn ongeveer 15 matrassen op de vloer gelegd voor pelgrims die anders geen slaapplek meer hadden.

NAAR VOLGENDE VERSLAG —- TERUG NAAR ETAPPESCHEMA

Vandaag staat een etappe van iets meer dan 19 km op het programma met in het begin nog wat klimwerk, en dan over langere stukken afdalen naar Valença en Tui, volgens de gids 2 steden die het bezichtigen waard zijn. Als ik om kwart over 7 vertrek uit de herberg begint de route meteen mooi. Na een paar honderd meter over de grote weg sla ik linksaf de velden in en kom meteen over een oude Romeinse brug.

Bruggetje in Rubiães

Bruggetje in Rubiães

Een eind verder nog een keer de hoofdstraat door het dorp, en dan weer verder over oude Romeinse wegen door veld en bos, soms klimmend, soms dalend. In de buurt van het dorp Pecene staat weer een mooie horreo,

Horreo

nu bij particulieren in de tuin. Boeren gebruiken deze graanschuren om hun gewassen te kunnen bewaren zonder dat beesten erbij kunnen, maar bewoners gebruiken ze lijkt het soms als sier, misschien ook om producten (ham?) in te laten drogen?

Over mooie paadjes gaat het verder

Stenen pad langs (nu) droogstaande watergang

totdat ik na 2 uur een pauze neem Fontoura bij bar Taberna da Igreja op het bescheiden terras.

Taberna da Igreja in Fontoura

Mijn ontbijt bestaat uit koffie en 2 broodjes kaas. Dieter en Klaus komen ook aan. In het huis naast de bar roept een vrouw naar pelgrims, zij heeft haar huiskamer als soort pelgrimswinkeltje ingericht en zet een stempel in je credencial. Ze is Argentijns en ik kan even Spaans met haar spreken, trots als ze is op de paus en onze koningin Maxima.

Pelgrimswinkeltje Argentijnse

De route blijft mooi, door bos en langs wijnranken, soms door holle paden, waarbij stapstenen om natte voeten te voorkomen handig zijn.

Nodig bij nat weer

Dan loopt de route verscheidene kilometers door dorpsstraten, de voorstadjes van Valença. Eenmaal Valença zelf bereikt is het wennen aan de drukte van het verkeer, via de Avenida Miguel Dantas kruis ik een grote rotonde en kom dan op een rustiger pad door een park, de Avenida dos Combatentes da Grande Guerra (tsjonge) dat uitkomt bij de vestingmuren.

Stadsmuren Valença

Het is hier ontzettend druk met mensen, toeristen, andere pelgrims zie ik nog niet. Via de toren Portas do Sol loop ik de oude binnenstad in en wordt overvallen door de toeristische kitsch die ogenschijnlijk bij een dergelijke stad hoort. Eerst maar eens een terrasje zoeken om met een colaatje wat indrukken te verwerken.

Terrasje in druk Valença

Ik krijg al snel het gevoel dat mijn beslissing goed is niet hier te overnachten, in de hoop dat de Spaanse grensstad Tui rustiger is. Na een half uurtje ga ik verder en beland in wat rustiger straatjes, die langs de stadsmuren kronkelen

Door de oude stad

en kan via de noordelijke poort de route vervolgen.

Via de noordelijke poort Valença uit

Na het passeren van deze poort kom ik op de relatief rustige Avenida de Espanha, die overgaat in de oude stalen brug over de Minho, aan de Spaanse kant Miño geheten.

Stalen brug tussen Portugal en Spanje

De Portugese kant

De stalen brug over de Minho/Miño

Deze brug is in 1886 ontworpen door een Spaanse architect, duidelijk geïnspireerd door de Eiffeltoren. Op de brug krijg ik een mooie blik op Tui met zijn kathedraal op een hooggelegen punt.

Zicht op Tui met kathedraal

Aangekomen in Tui eerst een stukje langs een drukke straat, dan naar rechts afdalen naar de Miño. Hier staat een Monolith die aangeeft dat het nog 115 km is naar Santiago.

Stukkie nog

Ook heb ik, eenmaal bij de rivieroever aangekomen, een mooie terugblik op Valença.

Terugblik op Valença

Het is hier in Spanje een uur later dan in Portugal, dus weer onze eigen vertrouwde tijd. Dat betekent dat het inmiddels al kwart over 2 is. Via een paar mooie, maar steile straatjes sta ik ineens op het plein voor de kathedraal.

Bij de kathedraal van Tui

Links om de kathedraal heen en een klein stukje naar beneden is de herberg gevestigd in een gerenoveerd voormalig pastoorshuis, hier staan 36 bedden.

De herberg in Tui

Meerdere herbergen van deze junta met dezelfde werkwijze

De hospitalera checkt inderdaad waar ik gestart ben, want pelgrims die hier beginnen of in Valença gestart zijn (de 100 km pelgrims), schijnen pas een bed te kunnen krijgen vanaf 20 uur, “echte” pelgrims hebben voorrang. Ik krijg bed nr. 3 met bijbehorend wegwerplaken en –sloop, en ondanks het uur tijdverschil is het nog lekker rustig, tijd genoeg om te douchen, kleren wassen, mogelijk blijven veel pelgrims in Valença slapen. Dan loop ik terug naar het plein voor de kathedraal, daar is een lekker terras waar ik een biertje neem en mijn lunch, huevos rotos con jamon, 2 gebakken eieren op aardappelschijfjes en gebakken bacon. Ik had vandaag minder last van mijn schuurplekken en het was ook minder benauwd, daardoor minder gezweet en lekkerder gelopen. Lekker om weer in Spanje te zijn, en een beetje Spaans te kunnen praten. Hoewel naast me een man zit die ik absoluut niet versta, waarschijnlijk toch een Portugees. Hij voert zeker 3 korte mobiele gesprekjes, uit de intonatie maak ik op dat hij iemand de weg wijst. En jawel, na 10 minuten komt een vrouw aanlopen en gaat erbij zitten, hij heeft zijn lunch dan al bijna op en zij begint met grote achterstand. Gezellig. Wat is het toch heerlijk om met een drankje op een terras te zitten en te observeren. Dieter schuift aan op het terras, ik trakteer ons op een biertje, even later komt Klaus ook.

Met Dieter op het terras voor de kathedraal

Ik verlaat het terras en ga een rondje Tui doen, een leuk centrum met mooie straatjes en pleinen met terrassen.

In Tui

In Tui

In Tui

In Tui

Putdeksel Tui

Terug in de herberg eerst een tukje doen. Daarna willen we naar een door de gids aanbevolen restaurant, maar dat opent pas om 20 uur. Zo komen we terecht bij een ander, eenvoudig tentje, waar we voor € 11 een pelgrimsmenu met wijn krijgen.

Eten stelt weinig voor, maar wel gezellig

We zijn Dieter, Klaus en Eggi die samen lopen, Jürgen, Georg uit Breda met zijn vriendin Renate uit Duitsland en ik. Om kwart over 9 ga ik nog even in de binnentuin van de herberg zitten schrijven, ontmoet hier de zusjes Anja en Sandra uit Duitsland,

Anja en Sandra in de tuin van de herberg

en geniet van de mooi gekleurde avondlucht.

Zo slapen, nog even genieten

NAAR VOLGENDE VERSLAG —- TERUG NAAR ETAPPESCHEMA

Jawel hoor, de 100 km pelgrims roeren zich al vroeg, om kwart voor 6, ongeduldig over wat hen te wachten staat. Dit vroege opstaan heeft echter weinig zin, hier in Spanje wordt het pas ruim na half 8 licht, dus eerder vertrekken betekent wandelen in het donker. Ik ga eerst maar even mijn blaas liggen en weer terug naar bed, pas om 7.15 uur word ik weer wakker. Geen ontbijt, dan maar een stuk energiereep. In de ochtendschemering wandel ik door mooie straatjes door Tui, kom bij de Túnel de las Clarisses.

Naar de Túnel de las Clarisses

Ik daal verder af door een mooi smal straatje, heerlijk rustig zo in de ochtendstond.

Mooi dalend straatje in Tui

Net Tui uit kom ik bij een moderne brug, waarachter de middeleeuwse brug Ponte da Velga ligt, met een pelgrimskunstwerk ervoor. De zon heeft nog moeite de ochtendnevel te verdrijven.

Pelgrimsbeeld

De oude brug probeert door te dringen door de nevel

De route is mooi, over een weinig bereden weg door bosachtige omgeving.

Onderweg

Na 6 km kom ik bij het Cruceiro San Telmo.

Cruceiro San Telmo

Dit kruis herinnert aan de pelgrim San Telmo die hier in 1251 op de terugweg van Santiago stierf aan koorts.

Bord bij kruis San Telmo

De tekst op de steen betekent letterlijk: “De wandelaar San Telmo werd hier dodelijk ziek in april 1251. Hij bidt bij God voor ons”. De vlakbij gelegen brug wordt sindsdien Ponte das Febres genoemd.

Ponte das Febres

Weer verder, onverwachts bij het begin van het dorp Ribadelouro, een mooie tuin met tafels en stoelen, een moeder met een paar zeer enthousiaste kinderen voorziet hier pelgrims van koffie, frisdrank, brood etc. Haar zoon stond een eindje terug met zijn fiets met een bord achterop om naderende pelgrims hierop attent te maken. Het paradijsje heet O Chiriringo.

Oase O Chiriringo

In de tuin van O Chiriringo

Ik bestel een koffie en 2 broodjes met kaas+tomaat, voor € 2,50. Pas na ruim een half uur verzamel ik moed om weer verder te gaan. Aan het eind van het dorp staan 5 kruisen.

5 Kruisen bij Ribadelouro

Hierna weer verder het bos in en al snel kom ik kort voor Orbenlle bij een prachtige oude stenen brug.

Oude brug voor Orbenlle

Oude brug voor Orbenlle

Het pad blijft mooi door het bos slingeren.

Onderweg

Na 9 km wordt het opletten, omdat vanaf hier verwarrende gele pijlen staan. De misleidende pijlen zorgen voor een route langs de plaatselijke horeca, maar ook door een groot industrieterrein. Niet doen dus, goed de beschrijving uit de gids volgen. Na bijna 13 km kom ik in Pontellas bij bar Refuxio do Peregrino. Jürgen, Georg en Renate zitten hier op het terras. Ik bestel een cola en een zakje chips, maar de eigenaar vindt waarschijnlijk dat ik ook moet eten, want even later zet hij een bord met 2 stukjes brood, een punt omelet en plakjes chorizo voor me neer.

Gratis hapje

Even later komt hij terug en trakteert ons op een kommetje appelcider. Ontzettend gastvrij, en hij wil ons ook een stempel geven. Ik hoef slechts € 2 te betalen.

De laatste 5 km naar de herberg lopen via de alternatieve route eerst via een drukkere weg, dan gaat het links door een park, langs een beek op, en ruim 2 km verder sta ik dan voor de moderne herberg, pal achter de hoger gelegen autobaan gelegen.

Herberg O Porriño

Herberg O Porriño

De herberg vanuit het park gezien

Iets voor 13 uur ben ik hier, er wachten al meerdere pelgrims, de herberg gaat pas om 15 uur open. Even twijfel ik nog of ik door zal lopen naar Mos 6 km verder, maar onzeker is of daar voldoende plek is, en het gooit het routeschema om op woensdag aan te komen in Santiago in de war. Dieter en Klaus vragen me mee te gaan naar het centrum wat drinken en eten, en tegen de tijd dat we terug zijn zal de herberg onderhand open zijn. De rugzakken laten we bij de herberg staan. 300 Meter van de herberg is een supermarkt, handig voor straks, en weer 200 meter verder restaurant Paso Nivel, goed voor vanavond. In het centrum van O Porriño koop ik eerst een flesje contactlenzenvloeistof, zodat ik dadelijk in het café eerst mijn rechterlens kan oppoetsen, die lijkt namelijk helemaal beslagen. Samen met Dieter en Klaus op een terrasje, eerst een cola, nog een beetje koppijn.

Terrasje in O Porriño

Om kwart over 2 zijn we terug bij de herberg, de andere pelgrims zitten/liggen daar nog te rusten. Binnen zie ik echter beweging, dus als ik omloop naar de voordeur blijkt die open te zijn. Ik vraag aan de hospitalero of we al kunnen inschrijven, si, dus hopla, daar gaan we. Boven op de slaapzaal weer een onderbed, met wegwerp beddengoed. Na scheren, douchen, kleren wassen, nestel ik me voor de herberg op een bankje met koffie uit de automaat en de rest van mijn zakje chips. Daarna loop ik naar de super, haal water, een blikje bier en cola, wat te snoepen/eten bij wijze van lunch, en een soort yogho. Hiermee terug naar het bankje bij de herberg, en ondertussen dagboek bijwerken. Jürgen zou vandaag doorlopen naar Mos, het is de vraag of ik die de komende dagen nog ga zien. De andere Duitsers hadden trouwens niet de variant door het park gelopen, maar de “officiële” route via het industrieterrein, en dan door het centrum van O Porriño. Ik zie ook diverse pelgrims van die kant komen, maar de Duitsers bevestigen dat dit stuk totaal niet de moeite waard is. En vanaf de herberg loop je toch zo het centrum in.
Terwijl ik op het bankje zit te schrijven stopt er een auto waaruit een man en 4 vrouwen stappen. De vrouwen hebben kleine rugzakjes en gaan zich inschrijven in de herberg, de man rijdt weer weg.

Eerst sightseeing: ik loop naar het centrum van O Porriño, tegenover de herberg ligt een park met daarin een intrigerend beeld van een vrouw, zeg maar een soort Spaanse equivalent van het Hollandse “met open armen ontvangen”. De erotiek spat ervan af, zeker voor een pelgrim.

Geen idee wat de maker hiermee wil zeggen

In het centrum valt niet zoveel te zien, aan het eind van de doorgaande winkelstraat staat het kerkje San Benito

Kerkje San Benito

en op een gevel staat ook een aardige trompe l’oeil.

Trompe l’oeil in O Porriño

Ik besluit bij een pharmacie magnesiumtabletten te kopen, omdat mijn benen toch teveel blijven protesteren tegen de te maken kilometers. Het stadhuis lijkt op een poging om in een recent verleden toch een oud lijkend gebouw neer te zetten, zoals kasteel Haarzuilens in Nederland bijvoorbeeld.

Stadhuis O Porriño

Stadhuis O Porriño

In een van de straten ligt weer zo’n mooi putdeksel, dit keer met de aanduiding Via Romana XIX.

Mooi putdeksel

Op de terugweg naar de herberg besluit ik binnen te gaan bij Paso Nivel, waar ik Calamares a la Romana bestel

Calamares a la Romana

Niet kijken, eten!

en Zorza con patates, een soort chorizo. De calamares smaken me prima, maar de zorza ligt me wat te vet, het zijn ook flinke porties. De anderen zie ik niet, maar eigenlijk bevalt me dat prima. Ik merk dat het alleen wandelen me goed bevalt, op pauzeplekken zie ik wel vaak andere pelgrims, maar ook dan zit ik vaak “afgescheiden”. In al dat geklets heb ik niet altijd zin, deze camino heeft voor mij weinig drive om te ontmoeten, blijkt. In mijn eentje kan ik uitstekend genieten van de omgeving, mijn eigen film- en fotomomenten kiezen, mijn eigen tempo, mijn eigen rustmomenten. Ook krijg ik bevestigd dat ik het thuis prima naar de zin heb, geen vervelende druk dat ik na afloop van mijn camino weer aan het werk moet, dat geeft een lekker gevoel. En ik kom tot de conclusie, dat wandelen op de Franse camino’s mij veel meer aanspreekt door de rust van de natuur en de eenzaamheid onderweg zonder andere pelgrims, de charme van de Franse dorpjes die, hoe klein ook, bijna altijd wel een bakker hebben, de kleinschalige herbergen. Enig nadeel is misschien dat je tevoren moet bellen om zeker te zijn van een slaapplaats. Wat een portie calamares al niet kan losmaken.

Om half 9 ben ik terug bij de herberg en ga naar boven naar mijn bed. Dan vraagt Dieter of ik mee naar beneden ga, de zusjes Anja en Sandra hebben een paar flessen wijn, kaas en worst gekocht.

Anja en Sandra hebben voor wijn gezorgd

Zo zitten we buiten op de vlonder samen met Klaus en Eggi, die morgen naar huis gaat, en wordt het erg gezellig.

Terras van de herberg

Even later komt Ferenc uit Hongarije erbij, spreekt wat Engels maar geen Duits.

Met Ferenc uit Hongarije

We zien hem al enkele dagen, maar hij lijkt erg op zichzelf, introvert, maakt moeilijk contact. ’s-Morgens vroeg drinkt hij vaak al een grote pot bier, als wij onze 1^e koffie bestellen. Dan vertelt hij dat hij deze camino alleen loopt, vanaf Lissabon al, omdat zijn vrouw en dochter van 18 begin dit jaar bij een auto-ongeluk zijn omgekomen. Hij zou eigenlijk met zijn vrouw lopen. Erg heftig, en dapper van hem om dit toch te doen. Weer een les, oordeel niet te snel over iemand, je weet niet wat er allemaal achter zit.
Kort voor de sluitingstijd van 22 uur gaan we naar binnen.

NAAR VOLGENDE VERSLAG —- TERUG NAAR ETAPPESCHEMA