1e Dag, op weg naar Mont-de-Marsan

Woensdag 11 juni 2014 vliegen we vanaf Schiphol naar Bordeaux.We zijn Chris, Jacques en ik, die op 20 juni beginnen als hospitalero in Roncesvalles (zie verslag daarover). Voor Chris en mij bekend, voor Jacques nieuw. Joke, Dick en Helmut komen met de auto naar Roncesvalles, Lies met de trein naar Saint-Jean-Pied-de-Port om misschien de Pyreneeënetappe mee te wandelen.
Voor het werk daar begint willen we eerst genieten van een week camino. Dit jaar ben ik op pad gegaan met een camcorder, de film over deze camino is te zien op:
https://www.youtube.com/watch?v=ctqWooZhTB0
De foto’s die geplaatst zijn, zijn gemaakt door Chris en Jacques.

De vlucht verloopt voorspoedig, om half twee zijn we in Bordeaux en nemen het taxibusje naar Bordeaux Gare de Saint-Jean. Ook daar arriveren we vlotjes, maar dan stokt het: treinpersoneel is aan het staken, dus er gaan geen treinen naar Mont-de-Marsan, waar we willen beginnen met onze camino, en waar we gereserveerd hebben in de gemeentelijke pelgrimsgîte.Bij de infobalie op het station krijgen we te horen, dat er vandaag slechts één mogelijkheid is: over 4 uur gaat er een trein naar Morcenx, en van daaruit een vervangende bus naar Mont-de-Marsan. Het is niet anders, die 4 uur brengen we door op de terrasjes in de buurt van het station, het is gelukkig mooi weer. Ondertussen zoeken we contact met de gîte, en delen mee dat we pas ruim na 21 uur zullen aankomen. Geen probleem gelukkig.

Als we uiteindelijk ruim na 20 uur aankomen op het station in Morcenx staat er gelukkig een bus te wachten, er blijken veel meer mensen te zijn die dit vervangend vervoer nodig hebben. Het is net Nederland. Vermakelijk is het, dat de bus af en toe door smalle straten moet om bij een piepklein stationnetje uit te komen, waar niemand in- of uitstapt. Dan weer dezelfde weg terug, een keer zelfs een heel stuk achteruit omdat er geen draaimogelijkheid is.
Uiteindelijk arriveren we toch nog “op tijd”, om 21 uur, op het station van Mont-de-Marsan. Aan de hand van mijn plattegrond zijn we in een kwartier bij de gîte, die in een voormalig badhuis is gehuisvest. Drie jaar geleden was ik hier ook, en het oogt net zo vertrouwd als toen. We worden hartelijk welkom geheten door 3 Fransen en een Duits echtpaar, wat later komt ook de hospitalier nog aan. Een stempel, wat eten en drinken, en dan naar bed. Morgenochtend doen we de donativo in de trommel.

2e Dag, naar Saint-Sever

Na een eenvoudig ontbijtje in de gezellige eetkeuken van de gîte

vertrekken we bijna als laatsten de ochtend van 12 juni uit Mont-de-Marsan, de route vandaag naar Saint-Sever is met ruim 21 km niet zo lang. Het is vandaag niet echt een spectaculaire route, maar het is heerlijk wandelweer en we genieten van het buiten zijn. Bij een winkeltje met brood en koffiehoek houden we een pauze.

Jacques en Chris houden er een behoorlijk tempo op na, ik moet regelmatig een afstand laten ontstaan. Maakt niet uit, we treffen elkaar weer verderop. We bekijken de kerken van Benquet en Saint-Christau, en lopen al vroeg in de middag Saint-Sever binnen. Lunchpauze bij de Office de Tourisme, dus eerst wat drinken en eten op een terrasje, meteen maar een warme hap, dan hebben we dat voor vandaag al gehad. Daarna regelen we bij de OdT een stempel en de code voor de toegang tot de pelgrimsgîte in het Cloître des Jacobins. Ook hier was ik in 2011, een fijn onderkomen, het is heerlijk die herinneringen weer op te halen. Later halen we bij de “supermarkt” wat te eten en drinken voor vanavond, en een ontbijtje voor morgen. Tegen de avond valt er een fikse regenbui, het koelt enigszins af. Samen met de Franse pelgrims en het Duitse echtpaar eten we die avond in de gîte.

3e Dag, naar Hagetmau

Slechts 17 km vandaag, maar we moeten wel doorlopen. In de gîte van Hagetmau zijn slechts 6 bedden, en we zijn vandaag met zijn zevenen (het Duitse echtpaar heeft besloten door te lopen), terwijl je niet kunt reserveren. Eén van de Fransen is niet echt sympathiek, en ligt ook bij de andere 3 Fransen niet echt goed, vandaar dat zij ons geadviseerd hebben tempo te maken. Voelt niet echt sympathiek van onze kant, maar de andere optie is doorlopen voor ons 3’en.
Na de regen van gisteravond vandaag mooi, droog weer, lekker zonnetje. Het landschap begint al wat meer te golven, aangenaam wandelen dus. Onderweg is geen bar te vinden, we komen bij een sporthal en vragen of er daar koffie te krijgen is. De mensen die de hal aan het inrichten zijn voor een evenement gaan voor ons een kan koffie zetten, klasse.

Al vroeg arriveren we in Hagetmau, ik weet nog dat de gîte rechtsaf is, aan het eind van het stadje, maar dat we eerst rechtdoor moeten richting camping en sportpark voor de aanmelding en de code. Op weg daarheen loopt Thierry ons tegemoet, en zegt dat we moeten opschieten; er zijn nog precies 3 plaatsen vrij. Afijn, dit wordt zo geregeld, we hebben ons ingeschreven en de code ontvangen, nu eerst een biertje drinken in het centrum. Dat doen we op de terrasje voor een bar, waar vanavond Nederland-Spanje wordt uitgezonden. Misschien lopen we het stuk terug om te gaan kijken. Op weg naar de herberg komen we de 4e Fransman tegen, hij heeft al gehoord dat er voor hem geen plek meer is, hij gaat iets anders zoeken in het stadje.
Bij de herberg gaan we eerst onze bedden installeren en douchen. Omdat het warm eten tussen de middag ons gisteren beviel, besluiten we dat nu weer te doen. Vlakbij zit een Italiaans restaurant, waar we inderdaad lekker kunnen eten. Met wat inkopen daarna is ons avondeten en ontbijt voor morgen ook weer geregeld.

‘s-Avonds terug naar de bar waar we ons voor de TV installeren. Net voor de rust scoort Nederland 1-1 en besluiten we toch maar terug te gaan naar de gîte om de nachtrust van de Fransen niet te verstoren. De volgende ochtend is Chris met zijn telefoon bezig als hij roept, dat het 5-1 voor Nederland geworden is. Ja, dikke neus, hou jezelf voor de gek!.Maar het blijkt echt zo te zijn, ongelooflijk, wat een sensatie. De rest van de week hoor je Thierry nog regelmatig cing-un roepen.

4e Dag, naar Orthez

Vandaag een lange dag van 30 km, een mooie test voor de vierdaagse. Bovendien pas na 16 km, in Sault-de-Navailles een gelegenheid voor koffie e.d. Wederom een mooie wandeldag met goed weer. We boffen echt, meestal ‘s-avonds of ‘s-nachts wat regen, en overdag droog met zon. Thierry wordt onze vaste wandelmaat, zijn Franse metgezel is onderweg afgetakt voor een route naar Bayonne. Het klikt goed met hem, veel humor, altijd goede zin.
Na 15 km lopen we Landes uit en het departement Pyrenées in. Dat is te merken, er moet behoorlijk wat geklommen worden.

Het kost me moeite de andere drie bij te houden. We merken de afgelopen dagen ook, dat de plaatselijke regio’s pelgrimsvrienden een aantal stukken routes heeft aangepast. Vaak mooier en rustiger, meer natuur en minder asfalt, maar meestal ook een stuk langer. We zijn dan ook blij als we na ruim 30 km in Orthez aankomen, langs de pelgrimsgîte van Hotel de la Lune wandelen en ons iets verderop bij de OdT melden voor de sleutel. Een mooie gîte in een middeleeuwse toren, te bereiken na beklimming van een wenteltrap.

Ook hier was ik al in 2011. Na douchen, kleren wassen en even bijkomen gaan we in het centrum wat eten en drinken. Daarna halen we spullen voor ons avondeten in de pelgrimskeuken.

We hebben gehoord dat er sinds kort wel een pelgrimsgîte is in Sauveterre-de-Béarn, met 6 plaatsen. Bij de OdT vragen we of ze voor ons wil bellen en reserveren daar, maar we mogen het geen gîte noemen: het wordt namelijk gerund door een particulier. Het zal wat.

5e Dag, naar Sauveterre-de-Béarn

Ook vandaag weer veel klimkilometers, eerst het in de ochtenduren rustige Orthez uit,

dan via veel smalle paadjes dwars door de natuur.

Na 4 km is in Sainte-Suzanne nog een bakker, verder is pas op het eindpunt na ruim 24 km weer wat te eten en drinken te krijgen, dus voor onderweg moeten we spullen meenemen. Bij die bakker een koffie gedronken en wat broodjes en fruit gekocht.

We passeren onderweg wat typische gehuchtjes met hun Franse charme. Onderweg blijkt er toch een rustmogelijkheid te zijn, althans, op een wegkruising staat een bordje dat er na 60 meter rechtsaf koffie is. Het blijkt bij een vrijstaand woonhuis te zijn, herkenbaar aan een Jakobsschelp bij de voordeur. Aanbellen, en ja hoor, we mogen achterom lopen en bij een oud baasje, ex-pelgrim, op het terras in zijn tuin zitten. Hij gaat koffie voor ons zetten, en heeft zo direct wat aanspraak. Geweldig.

Na 23 km zien we de hoge muren opdoemen waarboven Sauveterre-de-Béarn gebouwd is. Een mooi stukje langs de rivier, dan flink wat treden omhoog, en we staan op de Place de l’Église.

De gîte hebben we zo gevonden, een oud woonhuis, gekocht door een alternatief hip stel, er valt nog het nodige op te knappen.

Maar goed, ze doen hun best, zijn aardig, en op een grote slaapkamer boven staan 6 bedden. De badkamer ziet er niet echt uit, vooral het bad niet, maar ja, toch maar gebruikt om op te frissen. Het stel maakt avondeten voor ons, alles tegen donativo. Dat vind ik bewonderenswaardig en lovenswaardig, afhankelijk van wat het avondeten voorstelt besluiten we onze donativo te bepalen.
Op een heerlijk terrasje blijven we een tijdje zitten, wat drinken, kletsen, en een soort Franse bittergarnituur bestellen bij gebrek aan sandwiches. Toch wel lekker.

Het avondeten smaakt goed, er is genoeg, zelfs een lekker toetje, dus de eigenaar heeft flink zijn best gedaan.

Na een avondwandelingetje is het tijd voor onze nachtrust.

6e Dag, naar Ostabat

Vandaag ruim 26 km naar Ostabat, een dag waarop ik me verheug. Ten eerste krijgen we na Saint-Palais de klim naar de Chapelle de Soyarce. Deze beklimming wordt mijn 3e keer, een zware, maar prachtige klim naar een fantastisch uitzichtpunt, met aansluitend een mooie afdaling. Ten tweede gaan we slapen in Gainako-Etxea bij de zingende Bask.
Het verlaten van Sauveterre is erg mooi langs de oude vestingwallen en poorten.

Al snel weer veel klimmen, regelmatig krijgen we zicht op de Pyreneeën. Na ruim 15 km komen we in Saint-Palais, waar we een lange pauze nemen op een terras met koffie, cola en broodjes. Eenmaal Saint-Palais uit begint het klimwerk, eerst over asfaltwegen, we komen bij de Stèle van Gibraltar.

Dan de laatste 2 km over een grof grindpad naar de Chapelle.

Ik kan de andere 3 niet bijhouden, maar raak ook achterop omdat ik regelmatig stop om opnames met de camcorder te maken. We zullen elkaar boven weer treffen. Eenmaal boven is er nog net plek op een van de stenen bankjes, een groep Franse wandelaars zit er uitgebreid te picknicken en hebben hun rugzakken op de banken geposteerd. Die gaan er dus af, een bank is om op te zitten.

We genieten een tijd van het uitzicht en dalen dan af, naar de gerestaureerde kapel van Harembeltz. Vorig jaar was ik hier te vroeg, nog dicht, nu is de kapel wel open en is er zelfs een gids die het nodige vertelt (in het Frans, dat wel). Fotograferen met flits mag niet, filmen mag ik hier wel.
Na ruim 28 km komen we aan bij de gîte in Ostabat, of liever gezegd, ruim 800 meter buiten het dorp.

Ook Chris, Jacques en Thierry vinden deze plek prachtig, een slaapkamer voor ons vieren met daarin een aparte badkamer en apart toilet. En openslaande deuren naar het terras met zicht op de Pyreneeën, en dat met prachtig weer. Het is niet zo druk als 3 jaar terug, er is genoeg plek op de waslijnen, ook ‘s-avonds is het met ongeveer 20 mensen relatief rustig in de eetzaal. Gastheer Bernard heeft er zin in, zeker aangemoedigd door het enthousiast meedoen van zijn gasten, het ene lied na het andere wordt ingezet.

Een prachtige avond met samenzang, goed eten en drinken, hopelijk gaan de filmpjes een goede indruk geven.

7e Dag, naar Saint-Jean-Pied-de-Port

Gisteren al gebeld met de nieuwe eigenaar Joxelu van l’Esprit du Chemin, dat nu Beilari heet, om onze reservering te bevestigen. En meteen gevraagd of er ook een bed voor Thierry is, ja, akkoord.
Na 12 km komen we in een dorpje langs een boerderij waar we kunnen zitten en koffie, yoghurt, koekjes, kaas en fruit kunnen nemen tegen donativo. Lekker even uitrusten hier. Vorig jaar stond zo’n 2 km verder een man met een bestelwagen en partytenten, maar het is maar goed dat we daar niet op rekenden; dit jaar staat hij er niet! We lopen door naar Saint-Jean-le-Vieux en nemen daar onze volgende pauze met een sandwich.

Nog een paar kilometer en we komen in Saint-Jean-Pied-de-Port.

Chris, Jacques en ik kennen het, voor Thierry is het nieuw. Ik geniet weer van het terug zijn, de steile Rue de la Citadelle, het oude centrum, alles. Bij Beilari is alles goed geregeld, onze bedden zijn klaargemaakt met voor ieder een persoonlijk briefje.

Later die middag blijven we lang hangen op een terrasje. Omdat we 2 nachten blijven besluiten we morgen uitgebreider rond te kijken en wat zaken te regelen. Ook Thierry blijft nog een nacht, wil enkele spullen terug naar huis sturen, maar zal ons in Roncesvalles achterlaten om door te lopen naar Santiago.
De avondsessie in Beilari is enigszins een tegenvaller. Om half acht beginnen we met een voorstelronde waarvoor Joxelu een concept heeft bedacht, maar dit duurt ons (en zo te merken een aantal anderen ook) veel te lang. Uiteindelijk gaan we pas tegen negenen aan tafel. Zo duurt het eten (dat overigens gewoon goed is) nog geen 3 kwartier, en het voorstellen bijna 2x zo lang.
De volgende ochtend kunnen we heerlijk uitslapen, we hebben beneden aan de voorkant een “eigen” kamer met 2 stapelbedden. Joxelu geeft ons de code om overdag via de achteringang naar binnen te kunnen. We brengen de dag door met slenteren door het dorp en terrasbezoek, maar zo’n dag duurt dan best lang. Lies, inmiddels ook gearriveerd,heeft ook gereserveerd in Beilari, zou eigenlijk al eerder aankomen, maar door (nog steeds) stakingen bij het Franse spoor heeft ze behoorlijk vertraging opgelopen. Bijvoorbeeld in Parijs in de trein moeten blijven slapen. Ze besluit vandaag een stuk route tot Orisson te lopen, om te kijken hoe haar knie het houdt. Lukt dat niet, dan loopt ze morgen niet mee maar gaat met de bus of taxi. De middag van de 2e dag besluiten we een aantal spullen uit onze rugzakken in mijn flightbag te stoppen, en die af te geven bij het pelgrimsbureau. Voor € 8 wordt de flightbag afgeleverd bij La Posada in Roncesvalles, en kunnen Chris, Jacques en ik met een wat lichtere rugzak de berg over. Alleen Thierry draagt zijn volle rugzak, hij is dan ook de enige echte pelgrim, wij zijn slechts werkvolk. Lies gaat het niet redden met haar knie, dus gaat morgen met de bus de berg over.
Vlak na de brug ontdekken we een restaurant waar we ‘s-avonds lekker tapas kunnen eten en ondertussen voetbal (Nederland-Australië) kijken. We vertellen tegen Joxelu dat we daarom ‘s-avonds niet mee willen eten, maar hierin is hij duidelijk teleurgesteld. We geven ook aan dat we het voorstelrondje veel te uitgebreid vinden, en doen voorstellen voor aanpassing. Bij wijze van compromis spreken we af direct na afloop van de wedstrijd, om kwart voor acht, naar Beilari terug te komen. Zo gezegd zo gedaan. Bij terugkomst in Beilari is het voorstelrondje al aardig op weg, maar duurt nog steeds (te) lang, tot na kwart voor negen, maar in tegenstelling tot gisteravond zijn er nu diverse pelgrims die om zeer emotionele redenen op pad zijn, en het niet droog houden. Dat misten we gisteren. Uiteindelijk werd het toch een genoeglijke avond met mooie contacten.

8e Dag, de Pyreneeënetappe naar Roncesvalles

Wat een dag! Superweer, blauwe lucht, veel zon. Dit wordt mijn derde Pyreneeënoversteek, en eindelijk is het weer me goed gezind.

Het klimmen is zwaar, de eerste 8 km naar Orisson gaan toch binnen 2 uur, en bij Orisson kunnen we nu eens heerlijk in de zon op het terras zitten en genieten van het magnifieke uitzicht.

Daarna verder, we komen steeds hoger en zien de eerste vale gieren vliegen en nestelen op bergkammen.

Prachtig allemaal, de berg oversteken in een polo, geen jas nodig!

Vlak voor we het asfalt verlaten staat hij er weer, de bestelwagenkiosk, met bananen, drank, en het favoriete hard gekookte ei voor Jacques. Gewoon zitten op de droge grond, eten en drinken en genieten van het uitzicht.

De rest van de klim gaat goed, ik sta veel stil om filmpjes te schieten, en kort voor 2 uur lopen we via de steile afdaling Roncesvalles binnen. Eerst uitrusten op het terras bij La Posada en een biertje drinken. Dan melden we ons bij de balie van Aterpea, bij onze collega’s van de zittende groep, die we morgen gaan aflossen. we kunnen weer slapen in de dependance. ‘s-Avonds pakken we een pelgrimsmenu in La Posada, de volgende ochtend nemen we ontbijt bij Casa Sabina. Meer daarover in het volgende bericht: Hospitaleren in Roncesvalles 2014.