Assisi is ons eindstation. Dat heeft meerdere redenen. Belangrijkste is, dat deze voetreis ons niet heeft gebracht wat wij ervan verwacht hadden. Veel enthousiasme in de voorbereiding, flink getemperd tijdens de uitvoering. Waarom? Ik ga nu vooral namens mijzelf schrijven, Chris mag het zelf al dan niet ergens ventileren. Tenzij ik 100% zeker weet dat hij dezelfde mening heeft, dan schrijf ik over wij. 

Tevoren hebben wij de Franciscaanse voetreis beschouwd als een camino in Spanje. Dat bleek ten onrechte. Deze voetreis blijkt vele malen zwaarder, vooral door het klimmen en dalen over vaak slecht begaanbare rotsige paadjes. Wij hebben denken we geluk gehad met het weer, maar veel etappes zijn in onze ogen (subjectief dus) bij (hevige) regenval ondoenlijk en zelfs gevaarlijk. De modderstromen in de Marche hadden mogelijk ook aan onze kant van de bergrug kunnen plaatsvinden. 

Ook speelt vooral mee, dat er op de Spaanse camino onderweg veel vaker een bar is voor eten en drinken. 

Wij hebben beiden veel camino-ervaring, en vinden dat meerdere camino’s een meer gevarieerd aanbod hebben van zowel natuur, dorpencultuur als stedenschoon. Dat geldt zeker voor de Francés, Portugues, Via de la Plata. Op de Franciscaanse voetreis loop je veel op hoogte, en moet je het hebben van de vergezichten. Die zijn mooi, maar na enkele dagen ervaar ik het als veel van hetzelfde. 

Ik heb de la Norte en de Primitivo gedaan. Veel klimmen en dalen, maar toch gemakkelijker paden, minder zwaar en meer aanbod van bars e.d. onderweg. Bovendien had ik genoeg aan mijn routegids en de aanduidingen onderweg. Hier in Italië kan dat niet. De routegids is erg summier, teveel beschrijvingen zijn onvolledig of onnauwkeurig. Gids en aanduidingen zijn onderweg niet voldoende om verkeerd lopen te voorkomen, wij hebben heel veel de gps erbij gehaald. Bijvoorbeeld: in de gids wordt op veel punten de routeaanwijzing “wit-rood” genoemd met een nummer. Maar…dat nummer blijkt in de praktijk vaak nergens zichtbaar. Hetzelfde geldt voor aanduidingen van namen van gehuchten/dorpen, onderweg staan ze niet. Vermeld ze dan niet zou ik zeggen. 

Rondom la Verna lopen meerdere wit-rood routes, zonder gps is het lastig bepalen welke je moet nemen. 

Aangeraden wordt een kompas mee te nemen. Als je daarmee kunt omgaan, in combinatie met het lezen van de topografische kaartjes zou ik dat zeker doen. 

De etappes van Firenze tot la Verna vielen ons tegen; veel lastige paden door bosachtig gebied. Na la Verna worden de etappes veel mooier; meer weidsheid, uitzichten, minder door bossen. 

La Verna is inderdaad een mooi hoogtepunt, Assisi natuurlijk ook, en Gubbio is gewoon mooi, meer toeristisch. 

Indachtig de camino vinden wij Assisi een heel mooi eindpunt gezien de relatie die Franciscus ermee had. Zo pelgrimeerden wij in feite naar het graf van Franciscus. 

Als je een paar woorden Italiaans spreekt is dat een pré, hoewel opviel dat veel Italianen ons in het Engels wisten te helpen. Dat heb je in Spanje niet, alleen jongeren spreken soms Engels. 

Een aantal etappes (Consuma, Bocca Serriola, Loreto, Biscina) eindigen in niemandsland. Houd daarmee rekening bij het plannen van je etappes om te voorkomen dat je geen slaapplek/eten krijgt. 

Bij mij speelt ook mee, dat ik de laatste twee jaar mijn interesses en uitdagingen aan het verschuiven ben van wandeltochten naar meerdaagse fietstochten. Net als het leven; als je ergens in verzadigd raakt zoek je een nieuwe uitdaging. Voor mij zijn dat enkele meerdaagse fietstochten, voorlopig in Nederland, maar toekomstig mogelijk ook buitenlandse. 

Verder denk ik aan het vastleggen op film (soort documentaire) van Nederlandse Pelgrimswegen of bezinningstochten zoals het Jabikspad vanuit Friesland, de Walk of Wisdom rondom Nijmegen, de Wegen met Zegen in de Betuwe, misschien het Kloosterpad in Brabant. Nieuwe uitdagingen, nieuw plezier. 

Wij hebben onderweg wandelaars gesproken die de Franciscaanse voetreis juist wel waardeerden. De eenvoud, de rust, de zwaarte, het afzien, het op jezelf aangewezen zijn tijdens een etappe. Prima, wat ik bedoel is stel voor jezelf goed vast wat je zoekt en wat je kunt verwachten. Wij hebben totaal geen spijt van onze tocht. We hebben meer dan 270 km gewandeld met daarin bijna 10 km hoogtemeters en ruim 9.600 m afdaling, dus weinig vlak. Gewoon zwaar, misschien worden we ook gewoon te oud voor dit soort geploeter. We zijn blij met de opgedane ervaring en de leuke contacten met medewandelaars, maar een vervolg of herhaling komt er zeker niet.